Η λογοθεραπεία ασχολείται με την πρόληψη, αξιολόγηση, θεραπεία και χειρισμό των διαταραχών ομιλίας, λόγου, μάσησης – κατάποσης και φωνής σε παιδιά και ενήλικες από οποιοδήποτε νευρολογικό, εξελικτικό, ψυχολογικό ή λειτουργικό αίτιο, ειδικότερα, όταν παρεμποδίζει τη φυσιολογική εξέλιξη του ατόμου, και στοχεύει στην ομαλή ένταξη του ατόμου στο κοινωνικό ή σχολικό περιβάλλον.
Ο ρόλος του λογοθεραπευτή είναι να αξιολογεί το επίπεδο γλωσσικής ανάπτυξης των παιδιών, να σχηματίζει διαγνωστικές προτάσεις και να οργανώνει το αποτελεσματικότερο θεραπευτικό πρόγραμμα ανάλογα με τη διαταραχή. Επιπλέον, ο λογοθεραπευτής αντιμετωπίζει διαταραχές κατάποσης και διαχείρισης τροφής καθώς επίσης διαταραχές φώνησης και αναπνοής. Στις αρμοδιότητες του λογοθεραπευτή ανήκουν επίσης μαθησιακά προβλήματα, ακουστικές και οπτικές διαταραχές και αποκλίσεις σε γνωστικό και συμπεριφορικό επίπεδο. Ο όροι λογοθεραπευτής / λογοπεδικός / λογοπαθολόγος είναι ταυτόσημοι.
Οι διαταραχές που εκπίπτουν στην αρμοδιότητα του λογοθεραπευτή μπορούν να συνοψιστούν στις παρακάτω:
- Διαταραχές άρθρωσης και φωνολογικές διαταραχές (αναπτυξιακές, νευρογενείς, δευτερογενείς)
- Καθυστέρηση της ανάπτυξης της ομιλίας και του λόγου.
- Ελλιπής φωνολογική ενημέρωση.
- Ειδική γλωσσική διαταραχή (S.L.I)
- Γλωσσικές διαταραχές ως προς τη δομή, το περιεχόμενο και τη χρήση.
- ΔΕΠ-Υ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα).
- Διαταραχή στη ροή του λόγου (τραυλισμός-ταχυλαλία).
- Διαταραχές γραπτού λόγου (ειδικές μαθησιακές: δυσλεξία, δυσορθογραφία, δυσγραφία και άλλα).
- Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (αυτιστικό φάσμα).
- Νευρογενείς διαταραχές του λόγου και της ομιλίας (δυσαρθρία).
- Δυσπραξία.
- Λειτουργικές δυσκολίες των οργάνων της άρθρωσης (σχιστίες, προγναθισμός, ρινολαλία).
- Σύνδρομα (Down, Rett, κ.α).
- Αφασία
- Μυολειτουργικές διαταραχές (Διαταραχές της αναπνοής, της μάσησης και της κατάποσης).
«Η παιδική ηλικία ακολουθεί τον άνθρωπο σε ολόκληρη τη ζωή του!»
Ένα παιδί χρήζει αξιολόγησης την γλωσσικής ανάπτυξης του και ενδεχομένως και λογοθεραπευτικής παρέμβασης, όταν σε ηλικία:
- 1 έτους δεν επαναλαμβάνει συλλαβές
- 18 μηνών δεν χρησιμοποιεί λέξεις
- 2 ετών δεν εκτελεί απλές εντολές
- 2,5 ετών δεν φτιάχνει απλές προτάσεις, λέει λιγότερες από 8-10 λέξεις, δεν κατανοεί άρνηση, ερώτηση
- 3 ετών δεν σχηματίζει προτάσεις
- 3-4 ετών δεν χρησιμοποιεί προθέσεις ή πληθυντικό
- 4 ετών δυσκολεύεται να προφέρει όλα τα σύμφωνα
- 4-5 ετών κάνει συντακτικά λάθη
Επίσης, όταν:
- Δυσκολεύεται να σχηματίσει προτάσεις
- Δεν καταφέρνει να εκφράσει τις σκέψεις του με τις σωστές λέξεις
- Δυσκολεύεται να περιγράψει απλά γεγονότα
- Κάνει γραμματικά και εκφραστικά λάθη
- Δυσκολεύεται να ξεκινήσει και να διατηρήσει μια συζήτηση
- Δυσκολεύεται να κατανοήσει σύνθετες προτάσεις ή οδηγίες
- Μπερδεύει ήχους μέσα σε μια λέξη
- Δυσκολεύεται να αρθρώσει σωστά κάποιους ήχους (π.χ.: ρ/σ)
- Παραλείπει ήχους μέσα σε μια λέξη
- Δεν κατανοεί πάντα αυτό που του λέτε, δεν ανταποκρίνεται κατάλληλα σε απλές εντολές και φαίνεται να μην επικοινωνεί μαζί σας.
- Δεν έχει λεξιλόγιο το ίδιο πλούσιο με άλλα παιδιά της ηλικίας
- Φαίνεται να μη επικοινωνεί ικανοποιητικά με το περιβάλλον και δεν αντιδρά σε ήχους.
- κάνει στερεότυπες, μονότονες και επαναλαμβανόμενες κινήσεις του σώματος, των άκρων ή του κεφαλιού.
- Δεν σας κοιτά στα μάτια και δεν παίζει μαζί σας.
- Η ομιλία του αρκετές φορές δεν σχετίζεται με τη συζήτηση ή με τις ερωτήσεις που του κάνετε.
- δυσκολεύεται να στο ξεκίνημα της ομιλίας, κολλάει στον πρώτο φθόγγο της λέξης ή επαναλαμβάνει πολλές φορές την πρώτη συλλαβή.
- Παρουσιάζει προβλήματα στη κατάποση και στη διαχείριση τροφών
- Έχει δυσκολίες στην ανάγνωση και στη γραφή.