Αισθητηριακή Ολοκλήρωση

H Αισθητηριακή Ολοκλήρωση (Α.Ο) είναι η ικανότητα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ) να λαμβάνει και να επεξεργάζεται τις αισθητηριακές πληροφορίες που μεταφέρονται στον εγκέφαλο μέσα από το περιβάλλον και το σώμα του ατόμου.

Οι αισθητηριακές πληροφορίες που λαμβάνουμε από το περιβάλλον φτάνουν στον εγκέφαλο μέσα από τα κέντρα του εγκεφάλου που έχουν να κάνουν με την αφή, την όραση, την ακοή, την όσφρηση και τη γεύση ενώ οι πληροφορίες που λαμβάνουμε από το σώμα μας εισέρχονται και επεξεργάζονται από το ιδιοδεκτικό και το αιθουσαίο σύστημα μέσα από τους μύες και τις αρθρώσεις μας.

Τα παιδιά με ελλείμματα στη λήψη και την επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών, παρουσιάζουν δυσκολίες στη συμμετοχή τους στις δραστηριότητες καθημερινής ζωής. Ο στόχος της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης είναι να βελτιώσει την ικανότητα λήψης και επεξεργασίας των αισθητηριακών πληροφοριών που δέχονται αυτά τα παιδιά από το Κεντρικό Νευρικό τους Σύστημα ώστε να μπορούν να συμμετέχουν αυτόνομα και λειτουργικά σε καθημερινές δραστηριότητες, όπως σε παιχνίδια με φίλους και σε σχολικές δραστηριότητες.

Η δυσλειτουργία της αισθητηριακής ολοκλήρωσης μπορεί να εμφανίζεται ως ξεχωριστή διαγνωστική κατηγορία συνήθως όμως εμφανίζεται σε παιδιά με:

  • Μαθησιακές δυσκολίες.
  • Διαταραχές ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητα.
  • Διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές.
  • Γενετικά σύνδρομα.
  • Αναπτυξιακές δυσλειτουργίες συντονισμού και Δυσπραξίας.

Η διαταραχή αισθητηριακής ολοκλήρωσης στα παιδιά, συνήθως εμφανίζεται με τα παρακάτω συμπτώματα:

  • Χαμηλό ή υψηλό επίπεδο διέγερσης (π.χ. το παιδί βρίσκεται σε συνεχή υπερδιέγερση ή υποδιέγερση).
  • Απτική αμυντικότητα και υπερευαισθησία ή υποευαισθησία σε απτικά ερεθίσματα (π.χ. αρνείται να φοράει ρούχα με συγκεκριμένες υφές, εμφανίζει δυσφορία στο λούσιμο, κόψιμο μαλλιών και νυχιών και στο πλύσιμο δοντιών.)
  • Έντονη αναζήτηση κάποιων αισθητηριακών ερεθισμάτων (π.χ. να βάζει συχνά αντικείμενα στο στόμα ή να αναζητά συνεχώς την κίνηση).
  • Υπερευαισθησία ή υποευαισθησία στην κίνηση (π.χ. ζαλίζεται εύκολα σε στροφικές κινήσεις, στο αυτοκίνητο ή όταν σκύβει, αποφεύγει την παιδική χαρά και γενικά κινητικές δραστηριότητες.)
  • Υπερευαισθησία ή υποευαισθησία σε ήχους, φώτα, γεύσεις ή οσμές (π.χ. μπορεί να κλείνει τα αυτιά ή τα μάτια του σε έντονα ερεθίσματα ή να είναι επιλεκτικό στο φαγητό).
  • Δυσκολίες στη στάση του σώματος και στον συντονισμό ( π.χ. να εμφανίζει αδεξιότητα, να είναι απρόσεκτο ή επιρρεπές σε ατυχήματα).

 

Η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση είναι μία προσέγγιση της Εργοθεραπείας, που αναπτύχτηκε από την A. J. Ayres (εργοθεραπεύτρια με μεταδιδακτορικές σπουδές στην εκπαιδευτική ψυχολογία και στις νευροεπιστήμες).